Nee ik heb me niet gemengd in duistere Oost-Europese zaken. Hoewel Oost-Berlijn eigenlijk een verlengde van Rusland is, had ik me heel goed in deze onderwereld kunnen mengen. Na een tocht door de grijze, grauwe DDR-wijken richting het centrum. Hoe vreemd ook, dat ervaarde ik in Praag al, maar al het grijze grauwe heeft wel echt iets fascinerends. Geen onderwereld-avontuur dus.
Wel gingen we meters onder de grond, om de donkere gangen onder de U-bahn van de Gesundbrunnen te ontdekken. Een tijd geleden zag ik op Discovery al hoeveel ondergrondse stelsels er nog zijn. In tegenstelling tot wat velen denken, stammen deze niet uit de Tweede Wereldoorlog. Wel zijn ze toen weer in gebruik genomen, de bunker die ik vandaag bezocht deed dienst als schuilbunker bij luchtalarm. Alle waarschuwingen zijn nog origineel, de verdere ‘inrichting’ is gevonden in verschillende bunkers in Berlijn. De meesten zijn na de Tweede Wereldoorlog helemaal leeg gehaald. Drie jaar geleden was ik in Berlijn en stond ik op een grasveldje in de snikhete zon naar een bord te kijken, waarop stond dat ik op de bunker van Hitler stond, zijn laatste verblijfplaats. Die bunker is afgesloten en verzegelt, bang als ze hier zijn voor extremisme. Zonde, want het bezoekje aan de ‘onderwereld’ was wederom erg confronterend.
Bizar om je voor te stellen dat hokken zonder daglicht en verse lucht uren gevuld waren met bange mannen, vrouwen en kinderen, wachtend op een teken dat het ‘buiten’ weer veilig was. Manieren bedenken om zo lang mogelijk zuurstof te hebben. Bizar om te zien hoe creatief ze waren, door verf te mengen met een chemische samenstelling waardoor de muren oplichtten als de stroom uit viel. Eng om je voor te stellen dat ook in die bunker verschrikkelijke dingen zijn voorgevallen. Nog enger als je je bedenkt dat onder de hele stad deze bunkers liggen en ze veelal allemaal met elkaar verbonden zijn. Hitler had een creatieve, maar zieke geest.
Van de ene zieke geest naar de ander, althans dat is het oordeel van velen. Er blijkt sinds februari 2009 een waar Dali museum in Berlijn te zitten. Dat vroeg om een bezoekje. Mijn reisgezelschap had zichzelf getrakteerd op een andere, mannelijke missie, dus had ik de hele middag de tijd om me te staan vergapen aan de geweldige tekeningen, beelden, en illustraties van de surrealist Dali, de kunstenaar die ik enorm bewonder. Om zijn lef, om zijn creativiteit. Dali deed alleen wat zijn hoofd hem opdroeg. Hij was gefascineerd en door veel dingen geobserdeerd. Ja, hij is de kunstenaar met de horloges, vreemde hoofden, skeletten en leeuwen. Maar hij was nog veel meer. En achter al zijn werken zat een hele rij gedachten, die hij probeerde te ‘vangen’ op doek. Al kijk je 10 minuten naar hetzelfde werk, je blijft nieuwe dingen ontdekken, grappige schepsels, schimmen en subtiele hints waarmee hij de werkelijkheid een hak zette. Hij leefde in zijn eigen onderwereld. Een heel bizarre, op het eerste oog. Maar als je verder kijkt, je verdiept in zijn obsessies, gaan zijn werken veel meer spreken en leer je hem begrijpen. Dat is een proces wat je niet in een middag leert.
Berlin macht mir viel SpaS. Zowel in de zomer als tijdens grijze winterdagen een prachtige, veelzijdige stad met vriendelijke mensen en verrassende elementen. De sfeer op de weihnachtsmarkten, de schaatsbaan, de Fernsehen Turm die al 2 dagen verdwenen is in de mist. Een ontzettende aanrader, mede dankzij de geweldige gidsen en alle tips!
Voor foto’s zie mijn Flickr, ik ga weer snel verder met Berlijnse avonturen 🙂
