Business in Barcelona of Berlijn?
Om te werken aan een project ben ik van vrijdag tot en met maandag in Berlijn. Tussendoor maak ik tijd om de stad in te gaan, want Berlijn is toch een van mijn favorieten. Het liefst in het voor- en najaar, dan komen de contrasten van de stad nog mooier tot haar recht. Berlijn is de laatste jaren booming, niet alleen qua stad, ook als locatie voor start-ups, working nomads en iedereen die zelf werk creëert. Hoewel ik al een tijd bezig was om iets op te zetten in Barcelona, is na mijn laatste bezoek aan deze fijne Spaanse stad de twijfel toe gaan slaan. Ook daar zijn veel start-ups en staat eigenlijk de start-up markt nog in de kinderschoenen. De stad loopt vooral voor op het gebied van mobiel. Maar 2 weken geleden was het anders. Ongeruste vrienden, allebei werkend voor een start-up, pinautomaten zonder geld (de liquiditeit van banken is schrikbarend), bekende cafeetjes, winkeltjes en andere zaakjes met gesloten deuren. Hoewel ik het zelf eerst nog niet zo door had, zag ik in hun ogen dat het nu menens is. Ze willen weg. De boel staat op klappen. Wat de oorzaak is, daar zijn de meningen over verdeeld. Zij roepen stellig dat geld wordt geïnvesteerd in mensen die niet willen werken, waar zij de dupe van worden. Er zit een kern van waarheid in, maar het ligt veel dieper. Hoewel er juist kansen zijn, omdat de markt in de kinderschoenen staat, kom je nergens zonder cash flow.
Barcelona
Bijna anderhalf jaar vertoef ik praktisch maandelijks in Barcelona. Ik heb er vrienden, kennissen, ontmoet er interessante mensen, Nederlanders die er zijn gaan wonen. Maar het blijven Spanjaarden en het is lastig om daar echt tussen te komen. Familie gaat voor, Catalanen gaan voor, Spanjaarden hebben een streepje voor en als buitenlander moet je op z’n minst vloeiend Spaans spreken wil je er voet aan de grond krijgen. De stad heeft qua klimaat (top), ligging (bergen, zee en stad) en keuken een behoorlijke streep voor. In Barcelona zijn veel start-ups, het is de hoofdstad van ‘mobiel’, veel bedrijven zijn of gaan internationaal, en daar liggen dus mooie kansen. Idem bij de internationale bedrijven die daar gevestigd zijn. Maar de werkloosheid is hoog en op nog meer buitenlanders die daar geld willen verdienen zitten ze eigenlijk niet te wachten.
Berlijn
Berlijn wordt sinds een tijdje genoemd als kweekvijver van succesvolle startups, co-working en creatieven. De stad is rauw, eigenlijk al jaren bankroet maar Duitsers creëren hun eigen werk. Een hele andere instelling dan Barcelona, waar de werkloosheid onder jongeren het hoogst is. Ze zeggen dat ondernemerschap in je bloed moet zitten, misschien dat ik daarom overal kansen in zie, maar ik kan me niet voorstellen dat je niets kunt verzinnen als je al tijden werkloos thuis zit. +1 voor de werkmentaliteit hier dus. De Berlijners zijn open, vriendelijk en zich erg bewust van hun omgeving. In Amsterdam nemen we dingen vaak voor lief, vragen niet verder. Als Berlijners hier iets niet bevalt, zeggen ze er op een prettige manier iets van. Mijn Duits is beter dan mijn Spaans, maar kou mijn grootste vijand. En dat het koud is in Berlijn, weet ik als ik terug denk aan Silvester 2010, toen er ‘s nachts geen taxi meer te krijgen was, er 20 centimeter sneeuw lag en ik bijna 2 uur door Kreuzberg rondbanjerde om uiteindelijk opgepikt te worden door een vriendelijke, tijdens het rijden drinkende chauffeur. De zomers zijn daarentegen weer aangenaam en de stad leeft. Ook nu nog, voor dat de regen en sneeuw haar intrede doet, leeft Berlijn zoveel mogelijk buiten. In parken, buiten op terrasjes met dekentjes. Barcelona leeft ook, op straat, maar dat komt vooral door de grote families die ‘s avonds uitgebreid met elkaar eten en de sociale controle daar.
Keuzes
Dit is mijn 5e bezoek aan Berlijn en ik heb nooit eerder aan Berlijn gedacht in de combinatie met werk. Barcelona zie ik al een tijdje als ‘thuiskomen’. Een andere, maar wel vertrouwde omgeving waar ik leuke plekken ken, fijne mensen ontmoet en het werkritme daar past helemaal bij mij. Ik ben geen 9 tot 5 persoon, iets wat in Berlijn wel het geval is. In Berlijn zijn mijn kansen om te kunnen werken kleiner, in Barcelona bouwde ik aan de perfecte niche. Keuzes… Lastig. Beide steden hebben een belangrijke plek ingenomen. In Berlijn hang ik graag de toerist uit, raakt de vele historie me. In Barcelona kom ik overal mijn favoriete kunstenaar en zijn werk tegen, is de architectuur verfijnd en ervaar ik een bepaalde rust (het zal de siësta zijn). Waarom zou ik niet voor beide steden kiezen? Het opbouwen van een netwerk in 1 stad is al best lastig, laat staan in 2. En een netwerk in Amsterdam onderhouden als je er nog minder bent, is praktisch onmogelijk. Gelukkig hoef ik nog niet snel te kiezen. Eerst een week Amsterdam, om vervolgens 2 weken in New York te werken en te genieten…
