Travel

Openbare wifi-netwerken zijn verleidelijk, maar waar moet je op letten?

Openbare wifi-netwerken, Laptop by Blake Wisz on Unsplash

Openbare wifi-netwerken zijn overal. In cafés, restaurants, hotels, noem maar op. Juist omdat ze er vaak zo vertrouwd uitzien, maak je vaak gauw verbinding. Toch zijn deze netwerken vaak niet veilig. Maar waar moet je op letten? En wat kun je er aan doen om wel veilig verbonden te zijn?

Hier spam. Groetjes Julian

Praag in 2013. Na een dag door de stad te hebben geslenterd  kom ik het hotel binnen waar de wifi automatisch wordt verbonden. Even kijken wat ik gemist heb en ook een leuke foto op instagram plaatsen.

Tot mijn verbazing kreeg ik een paar appjes met de vraag: “Wat heb je mij nou doorgestuurd?”. Ik had geen idee wat dit was totdat ik erachter kwam dat mijn verzonden-berichten map vol stond met hetzelfde bericht. Kennelijk  had ik een groot deel van mijn contactenlijst een mail gestuurd met een link naar een of andere vage website.

Het was de mail die ik op dat moment voor alles gebruikte onder andere ook voor deze reis. Ik had dus geen flauw benul waar die mail naartoe was gestuurd. Uiteraard baalde ik daar ontzettend van maar helaas kon ik dat niet meer terugdraaien. Vervolgens heb ik alle wachtwoorden gereset en een aantal excuses mailtjes gestuurd. Hoe dit heeft kunnen gebeuren is me nog steeds een raadsel.

Free WiFi Inside

In het buitenland kan ik het niet weerstaan om af en toe verbinding te maken met een openbare hotspot/wifi. Bij het versturen van Whatsappjes kan dat niet veel kwaad. Dit wordt een ander verhaal wanneer je gaat internetbankieren of je mail gaat bekijken. (Zou het hier bij mij zijn misgegaan…?)

Op een (openbaar) wifi netwerk wordt internetactiviteit gemonitord en kan de beheerder jou in de gaten houden. Alleen heb je bij openbare wifi in eerste instantie geen idee met wie of wat je verbinding hebt gemaakt. Het veranderen van  een netwerknaam die er meer betrouwbaar uitziet is namelijk zo gedaan. Airport-public-wifi, Starbucks-guest-network, guests-hotel, zie jij het nog…? Hier kan het dus mis gaan.

 photo open-wifi-kreta.jpg

Omdat het erg makkelijk is jezelf voor te doen als het netwerk van de lokale koffietent, kunnen mensen hier misbruik van maken. Door op drukbezochte plekken waar mensen (openbare) wifi verwachten zelf een wifi hotspot op te zetten.

Tegenwoordig is iedereen die maar een beetje handig is met computers in staat om dit trucje uit te halen. Zo kunnen ze rustig mee kijken wanneer jij aan het rond surfen bent en wat je invoert. Einde van de rit, stel je bent wél verbonden met een beveiligd netwerk, weet je nog niet voor 100% zeker wie erachter zit. Én wat deze persoon aan de andere kant met je gegevens kan doen. Om deze reden ben ik een VPN gaan gebruiken.

Wat is een VPN?

Normaliter wanneer je verbinding maakt met het internet maak je eerst verbinding met je internetaanbieder. Vervolgens verbindt die jou met de websites die je wilt bezoeken. Zoals het voorbeeld met de openbare wifi kan de internetaanbieder ook al het verkeer in de gaten houden wat bij hen langs komt.

Nu hoor ik je de vraag stellen “Maar mijn internet provider thuis dan? Die kan dus ook aflezen dat ik de laatste GoT heb gedownload?”. Dat is inderdaad het geval maar laten we voor nu ervan uitgaan dat je internetverkeer daar wel veilig is.

Met een VPN (Virtual Private Network) wordt er een beveiligde verbinding gelegd tussen jouw apparaat en het internet. Je verbindt als ware met een andere computer op een andere locatie om vanaf daar het internet op te gaan. Je internet-activiteit wordt zo verborgen voor je internetaanbieder (en de overheid). Hierdoor kan je wel veilig overal je bankzaken regelen en mails bekijken die alleen voor jou bestemd zijn.

Locatie-voordelen

Doordat je je ip-adres met bijbehorende locatie kan aanpassen heeft het ook nog wat handige voordelen  voor als je onderweg bent. Streamingdiensten zoals Uitzending Gemist hebben een zogenaamde geolock. Hierdoor is lokale content alleen in een bepaald gebied of land te zien. Netflix biedt trouwens ook andere content aan per land.

Het helpt je ook bij de resultaten van verschillende zoekmachines. Heel logisch, die verschillende Google resultaten per locatie maar soms wil je gewoon de dingen die je thuis gewend bent.

 photo Google zoekresultaten.png

Momenteel zijn er veel verschillende VPN-aanbieders. Waarvan sommige een betaalde versie hebben en andere (deels) gratis. Volledig gratis VPN diensten zou ik niet vertrouwen. In sommige gevallen blijken deze je verbinding niet eens te beveiligen. En wat is tegenwoordig nog gratis?

Let op een aantal dingen wanneer je een keuze gaat maken tussen VPN aanbieders:

  • Op welke locaties heeft de VPN aanbieder servers? Je kunt geen Uitzending Gemist kijken als het geen server in Nederland heeft.
  • Houdt het logs bij? De anonimiteit is er anders snel weer vanaf.
  • Zit er een datalimiet op het gebruik van de VPN? Tenzij je eens keer in de maand iets download, zoals vroeger met LimeWire of KaZaa.

Publieke netwerken zijn onveilig

In het verhaal hierboven gaat het vooral over het voordeel in het buitenland. Maar overal waar (openbare) wifi-netwerken zijn is dat van belang. Wat als dit gebeurt als je buiten de deur aan het werk bent en je toevallig met DigiD gaat inloggen? Overigens is het verstandiger om gewoon thuis je zaken te regelen waarvoor een DigiD nodig is. Wifi op een openbaar netwerk is niet veilig. Het voorkomen van meekijkers kun je zelf al op een paar manieren doen:

  • Voer geen vertrouwelijke informatie in op publieke netwerken.
  • Als je bundel groot genoeg is, (zeker binnen EU waar roamingkosten zijn verdwenen) blijf op 3G/4G.
  • Voorkom automatisch verbinding met openbare wifi-netwerken. Je hebt geen idee waar je allemaal mee contact maakt.
  • Maak ook geen automatische verbinding met “bekende”openbare wifi-netwerken, misschien zijn deze netwerken niet zo bekend als je denkt.
  • Wil je helemaal veilig gaan: gebruik een VPN.

Wil je een wat uitgebreidere toelichting over digitale beveiligingsrisico’s en dingen die je kunt doen? Bekijk dan even deze factsheet van het National Cyber Security Centrum.

Waar gaat dit heen?

Het gebruik van VPN is voor sommige landen, zeker door censuur, een doorn in het oog. Het zorgt ervoor dat er niet meer te controleren is wie wat leest op welke websites. Laten we hopen dat een open en vrij internet kan blijven bestaan en je in het buitenland ook gewoon al je series kunt blijven kijken. Oké nee, niet al teveel internetten in het buitenland. Dat doe je maar lekker thuis.

Fotocredits header: Blake Wisz