Een vriend zei laatst dat hij meer zag en wist door dingen die juist niet gezegd en/of gedaan werden en dat hij veel over mensen leerde door te observeren. Daar moest ik even over denken. Dat klonk voor mij als een soort bedrog. Maar het is voor een groot deel waar: juist de dingen die we in het midden laten, waarbij we ons ineens geen houding weten of waar we snel overheen praten, laten doorschemeren waar we ons echt mee bezig houden of wat we echt ergens van vinden.
Nog geen dag later betrap ik mezelf op mijn observeer-gedrag. Eerst in de trein, vervolgens in de wachtkamer. Verschillende conversaties pik ik, deze keer bewust, mee. Een zenuwachtig stel; hij probeert quasi-nonchalant zich ongeïnteresseerd te gedragen, maar veert bij iedere beweging van haar recht overeind en vraagt continue of het goed met haar gaat. Een student, die ondertussen alle avonturen van zijn vrienden aanhoort en steeds ongemakkelijker gaat zitten. Of het is omdat hij aan de telefoon is in de wachtkamer of omdat hij zich in de wachtkamer ongemakkelijk voelt, is lastig vast te stellen. Met een zucht van verlichting springt hij uit zijn stoel op als hij zijn naam hoort. Een oud stel, hij slechthorend, zij slecht ter been. Maar hand-in-hand wachtend, iedereen een ‘goedemiddag’ en ‘succes’ wensend. En een grote familie, allen met ongeruste en treurige gezichten, starend naar de deur en iedere arts die langsloopt met grote ogen volgend.
Zoveel verschillende emoties en houdingen in zo’n kleine ruimte. Maar niemand die daar echt zichzelf is en openlijk uitkomt voor die gevoelens die daar de ruimte vullen. Van observeren kun je leren. Wat zou het soms handig zijn als je op de schouder van de persoon tegenover je naar je zelf kan kijken.
