Op de een-na-laatste dag van het jaar, bijna 15 jaar na opa, zijn jullie weer herenigd. Vredig ingeslapen toen er zo min mogelijk pottenkijkers waren, precies zoals je het graag had. Sinds opa overleed, verdween langzaam ook de levensenergie uit jou. Je had er steeds minder zin in, en waar opa nieuwsgierig was en altijd open stond voor het onbekende, hield jij liever vast aan de standaard en wat je kende. Opa was jouw safe heaven, en zonder opa moest je jezelf heruitvinden.
Een ding bleef de eerste jaren: je moest en zou ook op de computer om mijn stukken over opa te lezen. Het ging je niet zo makkelijk af als opa, en je was een lastige student. De paar e-mailtjes van opa heb ik altijd zorgvuldig bewaard, maar van e-mail moest jij niets weten. Wel moest ik je beloven, dat ook jij een ode op mijn site zou krijgen. Dus bij deze, belofte maakt schuld.
De mooie anekdotes die ik heb met opa zijn tussen ons minder, je vond het soms maar ingewikkeld, dat ik alles anders deed dan jij gewend was, anders dan de norm en wat jou bekend was. Toch vergeet ik nooit weer je stelligheid over mijn reis naar Iran: je was er heilig van overtuigd dat ik gesluierd en bekeerd terug zou komen. Daar heb ik nog vaak om gelachen – en me bij afgevraagd wat opa gezegd zou hebben als je dat in zijn bijzijn had geroepen. De opluchting toen ik normaal terug kwam, en je moest beloven dat ik nooit meer naar dat soort gekke landen zou gaan, vergeet ik nooit weer. Overigens heb ik die belofte nooit gemaakt, want ik weet dat ik me daar niet aan zou houden. Mijn nieuwsgierigheid naar dit soort plekken overwint het gevoel van stabiliteit en veiligheid.
De laatste jaren hebben we al vaker gedacht dat het tijd was om afscheid te nemen, omdat je gezondheid nogal eens een loopje met je nam. Vlak voor ik naar Istanbul ging, maakte je een smak en brak je heup. Een val die je niet meer te boven zou komen. Toch bleek je je niet zomaar over te geven, dat sterke hart van je bleef ons verbazen. Met mooie gesprekken aan je bed, duidelijk uitgesproken wensen, totdat alle woorden echt gezegd waren.
Toch zaten we niet rustig aan het kerstdiner, sterker nog, je was er bijna net zo bij als wanneer we kerst bij jou vierden, met nasi en opgebakken kip. Terwijl wij nu op Tweede Kerstdag samen aten, nadat we bij je op bezoek waren geweest en je helder uit je ogen keek, werden de telefoons veelvuldig gecheckt. Na kerst werden de afgelopen dagen niet alleen de gekke dagen tussen kerst en oud en nieuw, maar tussen leven en dood. Pijn had je niet meer en nadat je gister langzaam wegzakte, blies je vanochtend je laatste adem vredig uit.
Wat me het meest verdrietig maakt is het verdriet van mijn ouders zien. In de week dat je jongste kind 65 wordt, ben je er niet meer. Het maakt de kringloop van het leven pijnlijk duidelijk. Ineens staan mijn ouders op de eerste rij. Terwijl als klein meisje, er nog overgrootouders van beide kanten waren.
Met het overlijden van oma is er een definitief einde gekomen aan het maken van nieuwe herinneringen. Aan de gezelligheid als we met de hele familie rond de haard zaten op nieuwjaarsdag. Of in september jullie verjaardagen vierden met barbecue.
Het is goed zo. Eindelijk herenigd met opa. En drie keer raden wat ik vandaag vanuit het balkon zag? Een reiger. Dat kan geen toeval zijn.
Rust zacht oma.
- Ode aan oma - 30/12/2024
- De leukste conscious Christmas gifts - 17/12/2024
- Uber lanceert Uber Safari - 30/09/2024
