Het is nog vroeg. Ik ben al wakker want ik moet naar mijn werk op Industrial Area aan de andere kant van de stad. Hemelsbreed is het 21 km naar werk, maar ik weet dat ik er ruim een uur over ga doen. Zeker als ik niet voor half 8 ’s ochtends vertrek. Het is een recht stuk voor ongeveer 18km maar met de nodige hindernissen.
Vroeger waren veel straten zandwegen en hoewel inmiddels praktisch heel Nairobi geasfalteerd zijn de files zijn gebleven. De idioten achter het stuur ook.
Het grootste en drukste stuk loopt dwars door het centrum over de gehele breedte van de stad. Met daarop 5 rotondes die ik allemaal moet nemen. Ondertussen zijn er geen, en houdt zich niemand aan, de regels. Op elke hoek van de straat staat politie om het verkeer te regelen (lees: zakken te vullen met ‘lunch money’ en a ‘little something’). Al ben ik nog nooit aangehouden voor een steekpenning. Ik zie er natuurlijk lief en onschuldig uit (grap) en heb vooral voor en achter in de auto een dashcam die ook de audio opneemt. Daar kiekt meneer agent wel voor uit.
Om de haverklap staat er een auto uit het jaar nul stil met een mini gevarendriehoek of een tak achter de auto. Auto’s zijn hier gemiddeld net zou oud als ik en ik begeef het ook wel eens op hele random plekken. Ask mijn geliefde.
‘Matatu’ is de naam voor een bus in het Kiswahili. Het is openbaar vervoer dat is geregeld door individuele partijen. Het is efficiënt en goedkoop maar vrij oncomfortabel.Stel je voor; keiharde muziek schalt over de boxen, eventueel een TV, prijzen die omhoog gaan bij elke regen bui. Ook zijn ze rijk beschilderd aan de buitenkant met afbeeldingen van voetballers of rappers uit de jaren 90. Ook kerkelijke psalmen op de achterklep doen het goed. Kijk gerust even goed naar de afbeeldingen bij deze tekst voor wat inspiratie.
Ergste van alles; de bestuurder van de matatu is een maniak. Ze schromen niet om alle verkeersregels (als die er al waren) te overtreden en 1-baansweg bij file te vormen tot een een vierbaansweg. Dwars door perkjes, over stoepen en wegkanten, vlak voor kleine hopjes langs. Ook tegen de rijrichting in rijden is hier niks geks. Gewoon even je gevaren knipperlicht aan en gaan. Niemand in de bus, de politie en/of op de andere rijrichting protesteert. Ik denk dat een buschauffeur op de lijn Amstelveen – Amsterdam Zuid ter plekke gelyncht zou worden door de passagiers. De GVB zou direct aangeklaagd worden en 0 sterren op tripadvisor krijgen.
Vandaar dat ik matatu’s altijd voor laat, die kennen geen schaamte of fatsoen. En wat let ze, zij vervoeren minimaal 25 man en ik zit luxe in mijn eentje mijn veel te grote SUV.
Anders dan deze snelheidsduivels zijn de Uber chauffeurs. In hun kleine mini bakkies, zoals de Suzuki Alto, schuifelen zij door het verkeer. Bang om hun (huur/leen)bak te beschadigen. Met een slakkengang gaan ze over de potholes en drempels. Ik daarentegen sjees met mijn 4×4 hard op potholes en drempels af. Mijn theorie is dat je ze beter hard kunt raken zodat je er als het ware overheen vliegt. Met alle gevaar van dien klap ik zo nu en dan bijna op en over een Kia Picanto. Overigens heb ik ook sterk het vermoeden dat de Keniaanse overheid de wegen niet repareert omdat ze aandelen hebben in autovering die ik jaarlijks moet vervangen.
Soms vraag ik me af of diegene voor mij wel een rijbewijs bezit. Je koopt hier zowat je rijbewijs, met 4 lessen ben je geslaagd. Wie betaalt bepaald. Een vriendin die heeft gelest in Nairobi vertelde me ooit dat ze theorieles kreeg op een kinderspeelmat van vroeger met speelgoed autootjes. Toen ze vroeg aan de leraar wie er bij een bepaalde kruising voorrang had zei hij dat ze niet zo’n moeilijke dingen moest zeggen.
Kortom, het komt er op neer dat wie er als eerst bij een kruising of rotonde is, voorrang heeft. Of je hebt de grootste auto. Net als in de natuur geldt get recht van de sterksten.
Spiegels, en dan vooral het kijken erin is zwaar overrated in Nairobi. Jij kijkt wat je voorganger doet en daar reageer je op. Lekker boeien wat er achter je en aan de zijkant gebeurd. Daar let de auto achter jou gewoon op.
In tussen schalt over mijn speakers klassieke muziek. Om de chaos van buiten uit te balanceren. Voor mij rijdt een matatu met een inline skater er aan hangend. Ik lach, hij struikelt over een pothole en de matatu geeft gas. Hij is zijn gratis ride kwijt.
Om heel eerlijk te zijn vind ik deze manier van rijden eigenlijk wel chill. Er is veel minder agressie op de weg omdat eigenlijk niemand gelijk heeft (als er geen regels zijn). Ik bedoel, ik heb bijna dagelijks wel een bijna-ongeluk, maar dan zwaai je gewoon even lief naar elkaar en ga je weer door. Persoonlijk toeter ik veel (tot zware ergernis van mijn man) maar dat doet in principe niemand. De Keniaanse hoffelijkheid regeert gelukkig ook in de straten van Nairobi en ik zit nog in een integratie proces.
- Verkeer in Nairobi; ongekende chaos of strategisch rijden? - 21/07/2022
- Martine in Kenia: ‘Ga je dáár bevallen?’ - 07/01/2022
- Verhalen van ontsteltenis over COVID in Nederland - 02/11/2020
